پس از بررسی گیربکس های حلزونی در مطلب گذشته در این مطلب سعی ما بر این است که با گیربکس های دور متغیر آشنا شویم و ویژگی های این نوع گیربکس را بشناسیم.
گیربکس های دور متغیر (Variable Speed Drive) دسته از گیربکس های صنعتی هستند که قابلیت تغییر دور در آنها از کم به زیاد و از زیاد به کم با ضریب تغییر دور مشخص وجود دارد. این گیربکس برای اولین بار توسط شرکت SEW آلمان معرفی شد و امروزه نیز این شرکت از بزرگترین و پیشگامان تولید این نوع گیربکس می باشد. هر چند با بهبود این تکنولوژی شرکت های تولید کننده دیگر مانند موتوواریو ایتالیا نیز به تولید این نوع گیربکس می پردازند. در صنایع بسیار اتفاق می افتد که در شرایط ایده آل گشتاور آغازین کار بالا و دور آغازین پایین تر بوده و به تدریج این نرخ تغییر نماید. در این موارد از این گیربکس ها استفاده میشود. بعنوان مثال در نخ ریسی ها که بتدریج با گشتن نخ به دور دوک قطر دوک افزایش پیدا می کند. و یا در کاربری های صنایع سنگین مانند کشتی ها که برای جلوگیری از ضربه های احتمالی به دیگر قطعات ایده آل تر است که شروع حرکت با گشتاور بالا و دور کم صورت پذیرد.
گیربکس های مکانیکی (ذغالی و دیسک) که با تغییر دور خروجی بصورت خطی به سازندگان و استفاده کنندگان ماشین آلات این امکان را می دهد که در محدوده دوری خاصی بتوانند دورهای مختلفی در محدوده ماکزیمم تا مینیمم دست پیدا کنند.
گیربکس های دور متغیر در صنایع مختلفی کاربرد دارد مانند دستگاه های بازیافت ،صنایع تولید قطعات پلاستیکی، رنگ رزی های نخ و پارچه، ماشین های نخ ریسی، انواع نوار نقاله ها و نوارهای خطی حمل کننده مواد و ماشین های بسته بندی اتوماتیک،کارخانجات تولید نوشابه، ماشین های سیم پیچی اتوماتیک و دستگاه های سنگبری و …کاربرد دارد.
برای مثال در دوک های نساجی با افزایش قطر دوک نیاز است سرعت دوران نیز تغییر نماید تا از بروز اشکال در جمع کردن نخ ها جلوگیری شود این امر یا به صورت مکانیکی و یا به صورت الکترونیکی انجام می شود در نوع الکترونیکی امروزه استفاده از اینورتر ها در صنایع رایج است برای کاهش دور به صورت مکانیکی از گیربکس دور متغیر استفاده می شود.
مشخصات فنی گیربکس دور متغیر
گیربکس دور متغیر در شکل های مختلف و با سری کد های مختلف شامل گیربکس دور متغیر فلنج دار، گیربکس دور متغیر بسته بدون تهویه و گیربکس دور متغیر اتصال از پایین دسته بندی می شوند. این گیربکس ها به دو صورت کنترل دستی و کنترل از راه دور عمل می کنند. در کنترل دستی تغییر دور این گیربکس بنا به کاربری توسط اوپراتور صورت می گیرد. البته راه کارهایی نیز برای تغییر دور الکتروگیربکس های معمولی نیز وجود دارد که این امر با نصب اینورتر و استفاده سری اینورتر و گیربکس در کنار هم میسر می باشد. گیربکس دور متغیر SEW آلمان در دو سری D , VU معرفی شده است. این گیربکس ها تحت نام های تجاری VARIBLOC®® و VARIMOT®® که اشاره به الکتروموتور بکار گرفته شده در آنها که دارای تسمه V بلت می باشد اشاره دارد. گیربکس دو متغیر تا ظرفیت 45 کیلو وات KW قابلیت بهره برداری دارد. به زبان ساده تر با ترکیب گیربکس دور متغیر VARIBLOC®® و VARIMOT®® با هر کاهنده سرعت و افزاینده گشتاوری می توان یک گیربکس با قابلیت های نا محدود در تغییر رینج گشتاور و دور خروجی داشت.
مزایای استفاده از گیربکس های دور متغیر
مهمترین مزیت استفاده از این گیربکس ها کاهش تنش کششی در خروجی و در درایوی است که بصورت متصل با این گیربکس کار می کند که این قابلیت به سبب امکان تغییر سرعت به میزاان کم و زیاد و بصورت آرام و سریع می باشد. همچنین سیستم های هوشمند و کیت های نصب شده بر روی این گیربکس ها قابلیت تعریق یک مکانیزم تغییر دور بصورت الگوریتم کار دائمی را نیز به آنها می دهد. قابلیت اتصال به الکتروموتور ها در هر دور کاری بدون ایجاد ضربه خروجی این دسته از گیربکس های را تبدیل به تطابق پذیرترین نوع گیربکس نموده است. همچنین قابلیت هم کردن میزان دور خروجی به صفر سبب شده است در برخی سیستم های مکانیکی از این گیربکس ها به عنوان کلاچ نیز استفاده شود. هوزینگ بسیار بسته و نفوذ ناپذیر این گیربکس ها قابلیت نصب در هر محیط و در هر زاویه ای بصورت عمودی و افقی را فراهم آورده است.
